Sajkostory 3

Po krótkotrwałym warszawsko-gdyńskim epizodzie psychobilly (i rockabilly) zniknęło z naszego kraju jak swego czasu Jadźwingowie. W międzyczasie z wielkim hukiem pierdyknął komunizm, a Polska przestała być dominium sowieckiego imperium i zaczęła otwierać szeroko ramiona na Zachód. Stopniowo zwiększała się dostępność muzyki undergroundowej, jak grzyby po deszczu zaczęły rosnąć firmy trzepiące kasę na wydawaniu pirackich kaset z zagraniczną muzyką, zaczęto organizować niezależne giełdy, na których wreszcie bez problemów można było zaopatrzyć się w ziny czy nagrania zespołów, których zdobycie graniczyło wcześniej z cudem. Nową modą stał się hard core, co szczęśliwie ominęło piszącego te słowa, wkrótce swój renesans zaczął przeżywać street punk czy Oi!, a za sprawą rosnącej liczby skinheadów niechętnym neo-nazistowskiemu wizerunkowi owej subkultury coraz popularniejsza stawała się muzyka ska.

Natomiast pojęcie psychobilly ciągle funkcjonowało w formie bajki o „żelaznym wilku”. Wiedziano, że jest coś takiego gdzieś w dalekich krajach, ale wiedza o tym była nie przymierzając jak o Ciaptaku z wierszyka Brzechwy. Zdarzało się, że jako fani sajkobily określali się niektórzy przedstawiciele modnej wówczas opcji „narodowo-radykalnej”, słuchający „sajkowej” kapeli Toy Dolls i noszący takie dość kuriozalno-śmieszne fryzury – cały łeb na łyso a z przodu grzywka, jaką noszą skingirlsy. W najważniejszym wówczas polskim zinie punkowym Qqryq ukazał się na początku lat 90-tych wywiad ze szkocką kapelą Oi Polloi, wielce wtedy u nas popularną. Oi Polloi było bardzo mocno zaangażowane we wszelkie znane formy anty-faszyzmu i spora część tej rozmowy toczyła się właśnie wokół tego typu tematów. W pewnym momencie padło pytanie na temat psychobilly i jego rzekomych powiązań z neo-faszystami, na co wokalista kapeli odpowiedział – To mnie wcale nie dziwi. Widziałam kilka ich koncertów i ich taniec jest naprawdę pełen przemocy, są tam sami faceci obnażeni do pasa. – przyznacie państwo, że podobny sposób rozumowania jest niemniej kuriozalny niż fryzury tojdolsowatych pseudosajkowców od Tejkowskiego.

Skan z Qqryqu (thnx Wrzosek!)

Jako, że nie o tym jest temat, nie będę opisywał kolei mojego skromnego żywota w subkulturze punków. Niemniej pewne dygresje są konieczne. Jak już wspomniałem, po przełomie wiodącym nurtem na scenie niezależnej stał się hard core, do mnie jednak nowa moda w żaden sposób nie trafiła – ani muzycznie, ani jako styl. Punk rock – od Sham 69, Partisans i Peter & TTB po Subhumans czy Conflict, a do tego fascynacja muzyką Oi! na którą na tzw. „scenie niezależnej” patrzono w najlepszym razie krzywym okiem. Do tego ekipa znajomych ze zbliżonymi gustami i podobna ekipa z Gdańska, z którą mieliśmy regularny kontakt. Chyba w 1992 albo 1993 zaczęły się też kontakty z ekipą skinów Sosnowca, a także z załogą skinów z Łodzi. Prawie całe nasze towarzystwo podryfowało w tym okresie w kierunku subkultury skinhead, a w każdym bądź razie jej odłamu nawiązującego do tradycji ska i Oi!, a niechętnej faszystowskim ciągotkom. Przez jakiś czas był to S.H.A.R.P., potem po prostu oi-skinhead. W tym okresie praktycznie cała subkultura punk miała mocno lewackie tendencje – takoż i mnie nie ominęły te tematy – jako, że miałem chroniczną awersję do bolszewizmu moje lewactwo przybrało barwę nie czerwoną, ale czarną z @ w kółeczku – jednym słowem brednie w kropotkinowskim stylu. Nie ma co ściemniać, że było inaczej, a S.H.A.R.P. idealnie wpisywał się w to, co lubiłem (muzyka Oi! i street punk) i tego czego nie lubiłem (faszystowscy skini, moda na hard core). Był też katalizatorem pewnych zachowań z cyklu „młodzieżowe rozrywki uliczne z użyciem pałek, butów i kamieni”. Przypadłością polskich ekip punkowych była jakaś dysfunkcja, jeśli chodziło o starcia zbrojne z nazi-skinami. Co tu dużo gadać, punki jak nie były w ogromnej przewadze liczebnej, to przed skinami zazwyczaj spierdalały w podskokach. Nie chce, żeby wyglądało to na jakiś lans, bo ze mnie żaden Rambo nigdy nie był, ale ekipa z którą się bujałem, akurat nie tylko potrafiła się postawić łysym, ale i sama urządzała „łapanki” na zwolenników idei narodowo-socjalistycznych. I pod tym względem imidż SHARP nam wyjątkowo podpasował. Przygód z gatunku „płaszcza i szpady” z wiadomych względów nie będę tu opisywał. Natomiast wraz ze skinowskim oi! i ska, incydentalnie początkowo, zaczynały tu i ówdzie przebijać się nagrania psychobilly.

Warszawa, przy kuflotece na Karolkowej, 1994

Warszawa, Gocław, 1995

W marcu 1994 całą skinowo-punkową ekipą imprezowaliśmy u G. w Piasecznie. Niektóre ksywki i imiona będę pisał tylko pierwszymi literami, głównie tych osób z którymi nie mam od dawna kontaktu, a wiadomo czy kto się tam nie obrazi za moją pisaninę. Chyba, że wymieniani nie będą mieć obiekcji wtedy będą dekonspirowani ;) No dobra, o imprezie w Piasecznie było – czyli typowa domowa libacja przy strumieniach alko, muzyce, żarciu przygotowanym przez mamę G. Pamiętam, że leciało też sporo muzy na wideo, chyba B. przyniósł kasety – na jednej z nich były nagrane koncerty King Kurta i Demented Are Go. I nagle mi zaskoczyło. Oglądałem tego King Kurta, obrzucanie się mąką, ciastkami, wariactwo na scenie i pod sceną, z ogromną przyjemnością. Był to niezły kontrast do tych koncertowych klipów kapel oiowych gdzie pod sceną bawiło się zazwyczaj jedynie paru nawalonych desperatów, a na scenie nuda hulała jak wiatr w helskim porcie. Jeszcze bardziej podobał mi się Demented, może dlatego, że grał bardziej po punkowemu, choć byłem lekko zbulwersowany kontrabasem, postrzeganym przeze mnie jako instrument podejrzany na równi ze skrzypcami czy harfą. To pijaństwo poprzetykane koncertówkami Kurta i D.A.G. to w zasadzie mój pierwszy pozytywny kontakt z psychobilly. Widać odtrułem się już na dobre z tego Stevensa. Teraz jak o tym piszę, to jeszcze przypomniałem sobie jak S. się pod koniec imprezy dorwał do wideo i jakimś porąbanym pornosem z facetami sikającymi na głowy lasek chciał katować towarzycho, ale nie znalazł uznania dla swoich pasji, został obezwładniony i z powrotem puszczono muzę. Myślicie, że się zraził? Impreza dogorywa, śpię na dywanie, suszy mnie, więc sięgam po jakąś wodę i co widzę. Pół żywy S. próbuje dokończyć tego pornola, jedno oko zamknięte, ale drugim twardo ogląda – a zza półprzymkniętych drzwi ogląda z nim babcia G. ;) A rano babcia się pyta S. – a te filmy z tymi szczochami to gdzie można dostać?

King Kurt – ten sam co z Piaseczna

i Demented

Tak mi zapadło w pamięci to wideo (King Kurta i Demented, a nie „szczochów” ;)), że zacząłem zwracać na sajko baczniejszą uwagę. Oba koncerty (+ jeszcze jeden koncert Kurtów) przegrałem chyba w następnym roku od Pegaza i w tym mniej więcej okresie ponagrywałem też parę rzeczy od Wina, który często wymieniał się na kasety z gośćmi z Sosnowca i miał trochę sajko. Pamiętam, że na pewno były tam „debesty” Long Tall Texans i Meteors, pierwszy Peacocks, cztery pierwsze Demented  + ich najnowsza wtedy epka, jeden Mad Sin oraz trzy płyty King Kurta. O Winie i jego wybrykach to w ogóle oddzielną książkę można by napisać ;) Chodziliśmy razem przez kilka lat do jednej klasy w podstawówce w Rembertowie, potem straciliśmy kontakt jak się wyprowadził na Gocław, a potem znów się spiknęliśmy pod koniec lat 80-tych jak się okazało, że też jest punk rockersem. W podobnym czasie zaczęliśmy skinowanie, i w podobnym zainteresowało nas psychobilly. Między 1995 a 1997 ta muza była ciągle dla mnie jedynie przystawką do głównego dania, czyli oi punka, ale „ziarnko do ziarnka”... Wreszcie kupiłem na wyprzedaży te tonpressowskie „Psycho Attaki”, a w 1997 zobaczyłem pierwszy psychobillowy koncert na żywca od czasu Stan Zvezdy w latach 80-tych.

Jeszcze parę słów o zinach, a w zasadzie skinzinach – pierwszy o sajko zahaczył najstarszy i chyba najlepszy z tej paczki Skinhead Sosnowiec, który w 1995 zamieścił wywiad ze szwajcarskim Peacocks. Dobra, kapela zapuszczała się dość mocno na tereny ska, które leżały w zainteresowaniu autorów zina, ale pytania były konkretne, o psychobilly i pokrewne tematy – więc nie był to jakiś przypadkowy wyskok. Potem ten sam zin sporadyczne zamieszczał też recenzje sajkowych płyt. Drugim, i chyba ostatnim, zinem skinowsko-punkowym-ska, który wspominał o wydawnictwach sajko, był Przepraszam czy tu biją?, robiony przez trio Piter, Wino, Magda. Kolejny periodykiem, który zainteresował się psychobilly był Garaż, ale de facto w momencie, kiedy ta subkultura już zdążyła zaistnieć w Warszawie, więc o tym później.